نویسنده: صالح قزلباش، کارشناس مسائل سیاسی
موضوع روابط شهرهای خواهرخوانده[۱] یکی از مباحث و موضوعات مهم در حوزه دیپلماسی فرهنگی است .این مهم با ایجاد یک پیوند عمیق در میان شهر های مختلف جهان یک پیوند و علقه متصلی در اذهان مردم کشور ها و زمینه ای برای قرابت فرهنگی میان مردمان جهان ایجاد می کند و در ایجاد نقش فعال برای دیپلماسی شهری بسیار مؤثر باشد.
همچنین این موضوع مهم زمینه پیوند های علمی و فرهنگی و اجتماعی برای حرکت نهاد های کشورها به سمت همکاری های مشترک را فراهم می آورد.
در تاریخ ۱۹ می ۲۰۲۵ اتفاق بسیار جالب توجهی رقم خورد. بندر فوژو چین با بندر بوشهر ایران تفاهم خواهر خواندگی امضاء کردند، که گام بسیار جالب توجهه و ابتکار بسیار بدیعی در پیوند دو بندر مهم اقتصادی به عنوان شریان صادراتی دو کشور بود؛ و زمینه پیوند مهم دیپلماسی فرهنگی با دیپلماسی اقتصادی را رقم زد .
موضوع پیمان خواهر خواندگی میان دو کشور ایران و چین به عنوان دو دروازه مهم تمدنی سابقه و گستره طولانی پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی دارد . ابتدا شهر تاریخی اصفهان خواهر خوانده شهر شیان ( استان شانسی ) از سال ۱۹۸۹ شد؛ سپس گام بسیار مهم در خواهرخواندگی و پیوند دو پایتخت مهم رقم خورد ، تهران و پکن در سال ۲۰۰۶ تفاهم نامه و پیمان خواهر خواندگی را عقد کردند .
این روند مهم با عقد تفاهم نامه میان شهرهای ایران و چین بصورت فعال ادامه پیدا کرد:
شهر رشت خواهرخوانده یانگژو از سال ۲۰۱۵، شهر مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی-مذهبی ایران با چونگ کینگ از سال ۲۰۱۶، شهر کرمان با ژنگژو از سال۲۰۱۶، و در نهایت شهر تبریز با ووهان و شهر شیراز با چنگدو و همچنین شهر ارومیه با ارومچی مشترکا در سال ۲۰۱۹ پیمان و تفاهم نامه خواهر خواندگی امضاء کردند .
بحث مهم خواهر خواندگی شهرهای دو کشور ایران و چین و فراهم نمودن زمینه دیپلماسی فرهنگی شهری قاعدتا می تواند تاثیر بسیار مهمی بر عرصه روابط بین المللی و تقویت همکاری و همچنین ارتقای تصویر شهری در میان مردمان فرهنگ دوست دو کشور گذارد و تقویت فراگیر همکاری های فرامرزی را برای مردمان ایران و چین به ارمغان بیاورد.
دو کشور ایران و چین که از دیرباز به عنوان دو دروازه مهم تمدنی در شرق و غرب آسیا بودند و همچنین زمینه و بستر و اشتراکات فرهنگی- تاریخی قابل توجهی داشتند؛ این دو قدرت با حرکت بسوی ایجاد پیوند در بستر های فرهنگی همچنین همکاری و همگرایی در زمینه های مختلف می توانند به عنوان دو قدرت اصلی آسیا زمینه های اثر گذاری و بازتولید ارزش های مشترک و پراکنش فرهنگی در سطح قاره آسیا را داشته باشند. نوید این مهم با همکاری و بستر هایی مانند پیمان خواهر خواندگی و دیگر همگرایی های فرهنگی میان این دو کشور رقم خواهد خورد و این دو قدرت تاریخی هژمون فرهنگ آسیا خواهند شد .
[۱] sister cities